Praca i obowiązki pedagoga szkolnego
Obecnie zadania i obowiązki pedagogów szkolnych zarysowuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 listopada 2013 roku, w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Najważniejszym zadaniem powierzonym pedagogom szkolnym jest prowadzenie badań diagnostycznych pośród uczniów w celu zdefiniowania ich indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz dla wyszukiwania mocnych i słabych stron podopiecznych. Pedagog dodatkowo powinien pamiętać o wykryciu przyczyn stojących za wadami.
• Podobne czynności diagnostyczne pedagog powinien wykonać wobec problemów wychowawczych występujących w środowisku uczniowskim.
• Oprócz analiz, pedagog powinien aktywnie działać na rzecz rozwiązania problemów zarówno edukacyjnych jak i wychowawczych. Opiekun musi przyjąć indywidualny tok pomocy dla każdego ucznia.
• Pedagodzy mają obowiązek działać na rzecz wyrównania szans pomiędzy rówieśnikami poprzez zmniejszanie skutków zaburzeń rozwojowych. Może to odbywać się poprzez inicjatywy w środowisku szkolnym jak i poza szkolnym.
• Muszą oni także podejmować zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień i problemów dzieci i młodzieży.
• Pedagodzy szkolni są także zobowiązani do prowadzenia działań mediacyjnych w momentach kryzysowych.
• Należy zwrócić także uwagę, iż zaleca się, aby pedagodzy szkolni szeroko pomagali oraz współpracowali z nauczycielami, wychowawcami grup oraz psychologami. Konieczna jest także współpraca z rodzicami w celu dostrzeżenia wszelakich problemów u uczniów.
Trzeba jednak pamiętać, iż rozporządzenia te nie są aktem określającym precyzyjnie obowiązki pedagogów, problemem jest też brak umiejscowienia pedagoga w systemie edukacyjnym. Nieprecyzyjność w prawie oświatowym pozwala skonstruować pięć głównych grup obejmujących różny zakres zadań i obowiązków. Są to:
• Grupa zadań ogólnowychowawczych – czynności związane z kontrolą obowiązku szkolnego, analiza sytuacji uczniów, wywiad środowiskowy, współpraca z gronem nauczycielskim, rozpoznawanie problemów dzieci i młodzieży.
• Grupa zadań związanych z profilaktyką wychowawczą – diagnoza problemów, znajdowanie źródła przyczyn kłopotów oraz podejmowanie działań w celu ich wyeliminowania, wdrażanie programów profilaktycznych, działalność animująca dzieci i młodzież.
• Grupa obowiązków w związku z pracą korekcyjną oraz psychologiczną – organizowanie dodatkowych zajęć dla dzieci z problemami w nauce, oprócz tego podejmowanie mediacji w sytuacjach konfliktowych, próba eliminowania napięć psychicznych, służenie poradą i pomocą.
• Grupa obowiązków związana z pomocą materialną – współpraca z innymi instytucjami finansującymi pomoc materialną, dbanie o godne warunki dla dzieci i młodzieży.
• Grupa zadań dotycząca organizacji pracy – prowadzenie dokumentacji, tworzenie rocznych planów z wytycznymi dla szkoły i środowiska młodzieży, tworzenie tygodniowych rozkładów zajęć, współpraca z władzami szkoły, składanie raportów radzie pedagogicznej na temat trudności wychowawczych. Pamiętać trzeba, iż ostatni punkt jest wyjątkowo ważny, gdyż bez odpowiedniej organizacji, za szczerymi chęciami nie pójdą odpowiednie czyny.